space science

چرخش  سریع مشتری به دور خود ، دمای درونی آن ، در کنار حرارتی که از خورسید دریافت می کند وقتی با باد های جو این سیاره ترکیب می شود نواحی پر آشوبی را در جو فوقانی سیاره به وجود می آورند . این نواحی میزبان توفان های بزرگی هستند که ظاهری بیضی گون و ابر مانند را روی چهرة مریی مشتری ایجاد می کنند . برخی از آن ها دوام اندکی دارند . اما برخی دیگر برای دهه ها باقی می مانند . بزرگترین و به نظر بادوام ترین آن ها لکة سرخ بزرگ است . این عارضه ای غول آسا است که در حدود دو برابر سیارة زمین بزرگی دارد و بزرگترین توفان شناخته شده در منظومة شمسی است . بیش از 300 سال است که این توفان در مشتری جریان دارد .

حلقه های زحل ، بزرگترین ، پیچیده ترین و چشمگیر ترین سیستم حلقه هادر بین چهار سیاره غول منظومة شمسی است . نخستین بار این حلقه ها 400 سال پیش رصد شدند و گمان می رفت که یک حلقه صُلب و یکپارچه است . امروزه می دانیم که هر یک از این حلقه ها از میلیون ها ذره تشکیل شده است و سیستم حلقه ها بسیار عظیم تر از آن چیزی است که تا چند سال پیش گمان می کردیم

این سحابی که به نام صورت دلقکی هم شناخته می شود نامش را به دلیل تشابهش با صورت انسانی که در کلاهی خز دار پوشیده شده به خود گرفته است . خز در واقع پوستة بیرونی است که در بر دارندة جریان های دنباله دار مانند است و هر یک از آن ها طولی در حد چند سال نوری دارند . این ساختار ها مشابه آنچه در مورد سحابی هلیکس وجود داشت ، احتمالا زمانی شکل گرفته اند که گاز های سریع پیشران پرتاب شده از ستاره مرکزی خود را به وادی رسانده اند که پیش تر ستاره را ترک کرده اند .

این یکی از پیچیده ترین ساختار های سحابی های سیاره نمای شناخته شده به شمار می رود . مجمو عه ای از غشا های در هم تنیده را حلقه ای مسطح و دونات شکل در بر گرفته است که به نام چاکرام شناخته می شود و واضح ترین بخش آن در ناحیة روشن فراسوی غشا بیرونی دیده می شود . مواد جریان یافته رو به بیرون ساختاری ساعت شنی مانند و زوج قیفی در حال توسعه به وجود آورده اند . بررسی ها روی طیف این سحابی نشان دهندة تفاوت بارزی میان ترکیبات شیمیایی لایه ها است که این حدس را مطرح می کند که شاید آن ها از دو ستاره متفاوت منشا گرفته باشند .

زحل با آن درخشش رنگ پریده و زرد فامش ، در میان سیاره های منظومة شمسی به واسطة حلقه های باشکوهی که اطراف استوای آن قرار گرفته اند متمایز است . زحل دومین سیارة بزرگ منظومة شمسی و با خانوادة بزرگی از اقمار است .این سیاره از سال 2004 ه فضاپیمای کاسینی وارد مدار آن شد زیر دقیق ترین بررسی ها قرار داشته است .